Kampt Nederland met een “ziek” zorgsysteem?

Nederland heeft een probleem: ons zorgstelsel is “ziek”. En dat gaat in de toekomst voor grote problemen zorgen. Want het motto luidt wel: “voorkomen is beter dan genezen”, maar in de praktijk worden preventieve ingrepen niet of nauwelijks beloond. Welke symptomen van ons zieke zorgsysteem moeten we aanpakken? En, hoe kunnen we Nederland behoeden voor een “zorginfarct”?

Tekort van 50.000 medewerkers

Momenteel werkt één op de zes Nederlanders in de zorgsector en kampen we met een tekort van 50.000 medewerkers. Dit tekort zal in 2030 oplopen tot 117.000 personeelsleden.  Waar er in 2015 maar liefst vijftien mantelzorgers per 85-plusser waren, zijn dat er in 2040 nog maar zes. De tekorten groeien en het aantal verzorgers per patiënt daalt. Kortom, de cijfers zijn zorgelijk en bloedstollend: de diagnose is dat Nederland uit moet kijken voor een zorginfarct dat nadert.

Hoe kunnen we het bloeden stelpen? Als samenleving stellen we dat voorkomen beter is dan genezen. Preventie is dan het bijbehorende toverwoord. Echter, een medisch specialist verdient twee keer zoveel als een GGD-arts, terwijl er drie keer zoveel geld gereserveerd wordt voor curatieve zorg tegenover volksgezondheidszorg. Anders gezegd, je wordt in ons huidige zorgstelsel snel rijk met de behandeling van zieken, terwijl je als zorgverlener je hoofd boven water moet houden als je ziekte wil voorkomen. Ziekte brengt brood op de plank, preventie een stuk minder. Ons zorgsysteem richt zich voornamelijk op het repareren van ongezonde levens, terwijl we eigenlijk de focus willen leggen op het vooraf gezonder maken.

Zorginfarct is Onontkoombaar

Wat gaat er mis? In Nederland zijn, – en denken we te conservatief. De tekorten voor de toekomst worden berekend op basis van ons huidige zorgstelsel. Vooral niet te veel sleutelen aan het huidige systeem, want dat kennen we. Zijn we bang voor het onbekende? Bang voor verbetering? Het ontbreekt ons aan systeemkritiek, want het kan (en moét) wel degelijk anders als we een zorginfarct willen vermijden. Slechts wat digitalisering of robotisering is geen pleister op de wond. We zijn toe aan een fundamentele herinrichting.

Er staan daarbij drie vragen centraal. Welke problemen zijn het duurst? Wie zijn het beste in staat om de problemen aan te pakken? En hoe zorgen we voor de juiste prikkels, zodat deze personen ook écht veranderingen doorvoeren? Want als we blijven ingrijpen, is een zorginfarct onontkoombaar. Maar verschuiven we naar preventie, dan is dat de beste ingreep die we kunnen doen.

Auteur: redactie

  • De zorg van Zuster Jansen was groots! Comfort zoals iedereen wenst voor zijn ouders.
    Mevr. van Marle
ARTIKELEN