-
De zorg van Zuster Jansen was groots! Comfort zoals iedereen wenst voor zijn ouders. 
Mevr. van Marle
De Nederlandse gezondheidszorg staat op een cruciaal keerpunt. Het personeelstekort wordt steeds nijpender, zorgkosten blijven stijgen en de vraag naar zorg neemt toe. We stevenen af op een ‘code zwart’-situatie. Maar er is hoop: twee prominente hoogleraren, Maroeska Rovers en Jouke Tamsma, delen in een bijzondere dubbeloratie hun visie op een innovatieve aanpak van deze uitdagingen.
We staan aan de vooravond van grote veranderingen in de gezondheidszorg. Professor Rovers is hoogleraar ‘Evidence-Based Medische Technologie en Innovatie’. Zij onderzoekt oplossingen voor de groeiende problemen in de zorgsector. “Momenteel werkt 1 op de 6 mensen in de zorg. Als we zo doorgaan, wordt dat 1 op de 3,” waarschuwt zij.
Professor Tamsma is hoogleraar ‘Principes van technische geneeskunde in de klinische praktijk’. Hij richt zich op de verbinding van zorg en onderwijs. “Met technische geneeskunde maken we de zorg effectiever, veiliger en meer mensgericht,” benadrukt hij. “De technologie moet niet alleen functioneren zoals wij willen, maar ook begrijpen wat patiënten en zorgverleners nodig hebben.”
De hoogleraren vergelijken deze grootschalige zorgvernieuwing met Nederlands grootste innovatieproject: de Deltawerken. Na de watersnoodramp werkte heel Nederland samen aan een revolutionaire waterkering. “Een vergelijkbare gezamenlijke inspanning is nu nodig voor een nieuw zorgsysteem,” stelt Rovers.
De uitdagingen zijn anders dan toen – geen water maar personeelstekort, veranderende zorgbehoeften, ongelijke toegang tot zorg, klimaatproblematiek en de invloed van grote technologiebedrijven. Net als bij de Deltawerken is een gezamenlijke aanpak essentieel, waarbij overheid, kennisinstituten, industrie en zorgverleners samenwerken.
Maar er zijn belangrijke, kritische vragen te stellen. Zoals: durven we bepaalde zorgtaken over te dragen aan kunstmatige intelligentie? AI biedt zéker mogelijkheden, aldus Rovers: “Als AI bepaalde taken beter kan uitvoeren dan mensen, zou dat ruimte kunnen scheppen. Zorgverleners krijgen dan meer tijd voor persoonlijk contact met patiënten.”
Daarnaast moet de zorg beheersbaar blijven. Als je weet dat in 2040 60% van de Nederlanders met een chronische aandoening kampt, dan weet je dat je duidelijke keuzes moet maken in het zorgaanbod. Zo voorziet Rovers dat ziekenhuizen er in 2040 heel anders uitzien: meer gericht op hoogspecialistische zorg en mogelijk minder groot.
En als dat gebeurt, en ziekenhuizen worden kleiner en/of concentreren zich op specialistische, complexe zorg? Dan is de kans groot dat patiënten eerder naar huis gaan, of naar zorginstellingen in de regio. Tamsma ziet hier mogelijkheden: “Met mensgerichte technologie, zoals systemen voor zorg op afstand, wordt het regionale zorgnetwerk sterker. Zónder in te boeten aan kwaliteit of veiligheid. Sterker nog: dit kan zelfs leiden tot betere zorgkwaliteit.”
“Gezondheid gaat iedereen aan, dus niemand kan achterblijven bij deze ontwikkelingen,” benadrukt Tamsma. Hij doet een beroep op technisch geneeskundigen: zij kunnen hun werk uitbreiden, en vaker buiten het ziekenhuis werken. Want nu zijn deze specialisten vooral actief binnen het ziekenhuis, bijvoorbeeld bij 3D-technologie en op de intensive care.
Maar ze kunnen ook veel betekenen in bijvoorbeeld de ouderenzorg. Bijvoorbeeld door te helpen bij het optimaal benutten van sensortechnologie rond kwetsbare ouderen. Dat kan helpen om het personeelstekort te verlichten.
Deze dubbeloratie onderstreept dat we de zorguitdagingen moeten aangrijpen als kans. Juist nu kunnen we bouwen aan een flexibel zorgsysteem waarin technologie de mens ondersteunt.
Rovers en Tamsma roepen alle betrokkenen dan ook op tot actie: “Samen met het hele zorgveld maken we de zorg toegankelijker, veiliger en duurzamer maken. Juist met behulp van Technische Geneeskunde.” Zo bouwen we gezamenlijk aan de Deltawerken van de zorg.
Auteur: redactie
De zorg van Zuster Jansen was groots! Comfort zoals iedereen wenst voor zijn ouders.