Onderzoeksraad kritisch op kabinet: in verpleeghuizen speelde zich een “stille ramp” af

De OVV, ook wel de Onderzoeksraad voor Veiligheid, heeft geconcludeerd dat er zich tijdens de eerste fase van de coronapandemie een “stille ramp” heeft afgespeeld in de verpleeghuizen. Het kabinet was zo gefocust op de ziekenhuizen en intensive care, dat het daardoor de verpleeghuizen uit het oog verloor. De gevolgen daarvan noemt de OVV “ernstig”.

Helft aantal coronasterfgevallen was in verpleeghuis

De cijfers zijn duidelijk en liegen er niet om: tot september 2020 vond de helft van het aantal coronasterfgevallen plaats in een verpleeghuis. De OVV stelt dat de geluiden over de verontrustende situatie onvoldoende doorkwamen bij het kabinet. Die richtte zich voornamelijk op de ziekenhuizen en acute zorg. Daar werden beschermingsmiddelen, zoals mondkapjes, in die fase beschikbaar gesteld, terwijl de verpleeghuizen het vrijwel zonder moesten doen. Het RIVM heeft hier een verklaring voor. Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu hadden zorgmedewerkers in verpleeghuizen geen mondkapjes nodig, omdat deze zorg op afstand gegeven kon worden en de contactmomenten maar kort waren. De OVV oordeelt anders: zeker als het gaat om dementiepatiënten of ouderen is dit niet mogelijk: “Ze blijven niet op hun plek, grijpen je vast en hoesten je van dichtbij vol in je gezicht”, aldus een verpleegkundige die met de OVV sprak. De behoefte aan beschermingsmiddelen was volgens haar groot, terwijl de richtlijnen anders deden vermoeden.

Grote sociale en psychische impact

Een ander punt van kritiek is dat zorgpersoneel mocht werken met lichte klachten, zonder vooraf een test te doen. Dit zorgde voor een onveilig gevoel bij bewoners en veroorzaakte zelfs paniek in de verpleeghuizen. De ernst van de situatie in de verpleeghuizen drong pas “laat” bij het kabinet door. Toen deze eenmaal duidelijk was, stelde de regering een bezoekverbod in. Dat leidde tot een “grote sociale en psychische impact” bij zowel bewoners, als familie en naasten. Zij konden in veel gevallen geen afscheid van elkaar nemen. Om die reden oordeelt de OVV dat er nooit meer een landelijk bezoekverbod ingesteld mag worden in verpleeghuizen.

Ook heeft de raad de nodige kritiek op de voorbereiding van Nederland op een lange gezondheidscrisis. “Nederland bleek kwetsbaar. Dat komt door de manier waarop de overheid de zorg en crisisstructuur heeft ingericht: deze bleek niet toereikend voor de aard en omvang van de crisis”, zo meldt Jeroen Dijsselbloem, voorzitter van de OVV.

De rapportage van de OVV maakt onderdeel uit van in totaal drie onderzoeken naar de kabinetsaanpak op de coronacrisis. Het tweede rapport zal rond de zomer gepubliceerd worden. Dit zal gaan over de periode september 2020 tot juli 2021. Het derde deel brengt de aanpak van de laatste periode van de coronacrisis in kaart.

Auteur: redactie

  • De zorg van Zuster Jansen was groots! Comfort zoals iedereen wenst voor zijn ouders.
    Mevr. van Marle
ARTIKELEN